प्रसूती स्थानको चयनले आमा र शिशुको स्वास्थ्य र सुरक्षामा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्दछ। संस्थागत प्रसूती (अस्पताल वा स्वास्थ्य केन्द्रमा हुने प्रसूती) ले मातृ तथा शिशु मृत्युदर कम गर्न मद्दत गर्दछ। यस खण्डमा खजुरा गाउँपालिकाको विभिन्न वडाहरूमा प्रसूती स्थानको अवस्था र त्यसको विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।
खजुरा गाउँपालिकामा कुल ७०९ प्रसूती मध्ये६८.५५% सरकारी स्वास्थ्य संस्थामा,२०.७३% निजी स्वास्थ्य संस्थामा, र९.१७% घरमा भएका छन्।
खजुरा गाउँपालिकामा प्रसूती स्थानको वितरण निम्नानुसार रहेको छ:
कुल प्रसूती: ७०९
क्र.सं. | प्रसूती स्थान | संख्या | प्रतिशत |
---|---|---|---|
१ | सरकारी स्वास्थ्य संस्थामा | ४८६ | ६८.५५% |
२ | नीजी स्वास्थ्य संस्थामा | १४७ | २०.७३% |
३ | घरमा | ६५ | ९.१७% |
४ | अन्य | ११ | १.५५% |
जम्मा | ७०९ | १००.००% |
वडा अनुसार प्रसूती स्थानको वितरण
विभिन्न वडाहरूमा संस्थागत प्रसूती दरको तुलना
वडा अनुसार प्रसूती स्थानको विस्तृत विश्लेषण
वडा नं. | जम्मा प्रसूती | सरकारी स्वास्थ्य संस्थामा | नीजी स्वास्थ्य संस्थामा | घरमा | अन्य |
---|---|---|---|---|---|
वडा १ | २७ | १६ (५९.२६%) | १० (३७.०४%) | १ (३.७०%) | ० (०.००%) |
वडा २ | २४८ | १९७ (७९.४४%) | ११ (४.४४%) | ३९ (१५.७३%) | १ (०.४०%) |
वडा ३ | ५५ | ३० (५४.५५%) | २३ (४१.८२%) | १ (१.८२%) | १ (१.८२%) |
वडा ४ | ३४ | २२ (६४.७१%) | ११ (३२.३५%) | १ (२.९४%) | ० (०.००%) |
वडा ५ | ५७ | ४८ (८४.२१%) | ९ (१५.७९%) | ० (०.००%) | ० (०.००%) |
वडा ६ | १३३ | ३४ (२५.५६%) | ७७ (५७.८९%) | १३ (९.७७%) | ९ (६.७७%) |
वडा ७ | १३५ | १२४ (९१.८५%) | ४ (२.९६%) | ७ (५.१९%) | ० (०.००%) |
वडा ८ | २० | १५ (७५.००%) | २ (१०.००%) | ३ (१५.००%) | ० (०.००%) |
पालिका जम्मा | ७०९ | ४८६ (६८.५५%) | १४७ (२०.७३%) | ६५ (९.१७%) | ११ (१.५५%) |
कुल प्रसूती: २७
कुल प्रसूती: २४८
कुल प्रसूती: ५५
कुल प्रसूती: ३४
कुल प्रसूती: ५७
कुल प्रसूती: १३३
कुल प्रसूती: १३५
कुल प्रसूती: २०
खजुरा गाउँपालिकामा प्रसूती स्थानको विश्लेषण गर्दा, समग्रमा८९.२८% प्रसूती संस्थागत रूपमा भएका छन्। वडागत रूपमा हेर्दा वडा नं. ५ मा सबैभन्दा धेरै संस्थागत प्रसूती भएको छ, जहाँ १००.००% प्रसूती संस्थागत रूपमा भएका छन्।
६८.५५%
४८६ संख्या(486 deliveries)
२०.७३%
१४७ संख्या(147 deliveries)
९.१७%
६५ संख्या(65 deliveries)
१.५५%
११ संख्या(11 deliveries)
वडा ५
संस्थागत प्रसूती दर: १००.००%100.00% institutional delivery rate
यस वडामा अधिकांश प्रसूती संस्थागत रूपमा हुने गरेको छ, जुन पालिकाको औसतभन्दा १०.७२% ले उच्च छ।
यसले यस वडामा स्वास्थ्य चेतना, प्रसूती सेवाको पहुँच र सुविधाको उपलब्धता राम्रो रहेको संकेत गर्दछ।
वडा ६
संस्थागत प्रसूती दर: ८३.४६%83.46% institutional delivery rate
यस वडामा संस्थागत प्रसूती दर कम रहेको देखिन्छ। अधिकांश प्रसूती घरमै हुने गरेको देखिन्छ, जसले मातृ तथा शिशु स्वास्थ्यमा जोखिम बढाउँछ। यस वडामा स्वास्थ्य चेतना अभिवृद्धि, प्रसूती सेवाको विस्तार र गर्भवती महिलाहरूका लागि यातायात सुविधा बढाउनु आवश्यक छ।
उत्तम स्तर
•संस्थागत प्रसूती दर: पालिकामा कुल प्रसूतीको ८९.२८% संस्थागत रूपमा (सरकारी वा निजी स्वास्थ्य संस्थामा) हुने गरेको छ।
•व्याख्या: उत्तम स्तरको संस्थागत प्रसूती दरले पालिकामा मातृ स्वास्थ्य सेवाको पहुँच राम्रो रहेको देखाउँछ।
कुल ६३३ प्रसूती संस्थागत रूपमा भएका छन्
खजुरा गाउँपालिकामा संस्थागत प्रसूती प्रवर्धनका लागि निम्न रणनीतिहरू अवलम्बन गर्न सकिन्छ:
यसरी खजुरा गाउँपालिकामा प्रसूती स्थानको अवस्थाको विश्लेषणले स्वास्थ्य सेवा विस्तार र मातृ शिशु स्वास्थ्य नीति निर्माणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। वडागत आवश्यकता अनुसार लक्षित कार्यक्रम र सेवा विस्तार गरेर संस्थागत प्रसूती दरमा सुधार ल्याउन आवश्यक छ।