खजुरा गाउँपालिकामा बाली रोग र कीटपतंग

परिचय

बाली रोग र कीटपतंग खजुरा गाउँपालिकाको कृषि उत्पादनमा मुख्य चुनौती हो। यस क्षेत्रमा धान, गहुँ, मकै, तरकारी र फलफूल लगायतका विभिन्न बालीहरूमा विभिन्न प्रकारका रोग र कीटपतंगहरूको समस्या देखिन्छ। यी समस्याहरूले कृषकहरूको उत्पादन र आम्दानीमा प्रत्यक्ष प्रभाव पारिरहेको छ।

खजुरा गाउँपालिकाको बाली रोग र कीट सम्बन्धी तथ्याङ्क अनुसार, यस क्षेत्रमा कुल ५ प्रकारका बालीहरूमा४९ प्रकारका रोग र कीटपतंगहरू देखिएका छन्, जसमध्ये २५रोग र २४ कीटपतंग रहेका छन्।

प्रमुख बाली रोगहरू

खजुरा गाउँपालिकामा देखिने प्रमुख बाली रोगहरू निम्नानुसार रहेका छन्:

• तरकारी: ओइलाउने रोग, अल्टरनोरिया, क्लवरट, ड्याम्पिङ्ग अफ, डाइ ब्याक, जरा कुहिने, पाउडरी मिल्ड्यू(७ प्रकार)
• फलफूल: एनथ्राक्नोजा, ससेतो ढुसी, डाईव्याक, आँपको गुच्चा हुने, डाउनी मिल्ड्यू(५ प्रकार)
• मकै: लाही, फट्याग्रा, खुम्रै, फेदकटुवा, गवारो आदि।(५ प्रकार)
• धान: पतेरो, गवारो, फड्के, पातबेरुवा(४ प्रकार)
• गहुँ: लाही, खुर्मे, फट्याँग्रा, फेदकटुवा(४ प्रकार)

प्रमुख कीटपतंगहरू

खजुरा गाउँपालिकामा देखिने प्रमुख कीटपतंगहरू निम्नानुसार रहेका छन्:

• तरकारी: भण्टाको गवारो, लाही, वन्दाको पुतली, टमाटरको फलको गवारो, फल कुहाउने औसा, सुलसुले, रातो खपटे, डल्ले खपटे, थ्रिप्स, खुम्रे(१० प्रकार)
• फलफूल: आपको मधुवा, गवारो, फल कुहाउने औसा सुलसुले, अनारको पुतली, होपर(५ प्रकार)
• मकै: कालोपोके, पातको धर्सेरोग, डाँठ र फल कुहिने, ध्वाँसे आदि ।(४ प्रकार)
• धान: ब्लाष्ट, खैरोथोप्ले, फेदकुहिने आदि ।(३ प्रकार)
• गहुँ: सिन्दुरे, कालोपोके(२ प्रकार)

सबैभन्दा प्रभावित बाली तरकारी रहेको छ, जसमा कुल १७प्रकारका रोग र कीटपतंगहरू देखिएका छन्। औसतमा प्रत्येक बालीमा९.८ प्रकारका समस्याहरू रहेका छन्।